De eerste gedachte die bij mij opkwam als ik aan IJsland dacht, is een land met ruige landschappen zonder bomen. Maar tot de 9e eeuw, tot de Vikingen voet aan land zetten, bestond IJsland voor 40% uit bos.
Over de tijd heeft ontbossing toegeslagen om plaats te maken voor landbouw en veeteelt en de bouw van huizen en schepen. Nog een vulkaanuitbraak erbij en er was geen bos meer over. Namen zoals Skógarströnd (boskust), Skógarnes (boskaap), Skógafoss (waterval in bos) en Vatnaskógur (meer in het bos) verwijzen ook naar de aanwezigheid van bos. Skógur betekent bos. Nu is slechts 0,5% van het land bos.
En toch zegt iedereen bij IJsland mooi land. Is iets wat we nu schoonheid van ongerepte natuur noemen in feite het resultaat van uitputten van natuurlijke bronnen? Is de ontbossing van IJsland een stap in klimaatverandering avant la lettre?
Met de boot komen wij aan bij Seydisfjordur. Dat is aan de Oostkust gelegen.
Op 25 km afstand ligt de plaats Egilsstadir, het boomkweekcentrum en ook het enige boomkweekcentrum van IJsland. Herbebossing, zo lees ik, is een moeizaam proces. Slechte grond, bodemerosie, een kort groeiseizoen, het weer en menselijk handelen helpen allemaal niet mee om nieuwe aanplant tot wasdom te laten komen.
Omringd door techniek, onderzoek en genetische selectie worden boompjes in kassen met veel aandacht opgekweekt en geplant in de hoop, vooral nog de hoop dat zij het zullen redden.
En inderdaad onderweg zie ik veel pogingen tot aanplant. Het lukt dus??
Bronnen: NY times: Vikings Razed the Forests 2017 en geographyrealm.com/icelands long road to reforestation